OLAC Record
oai:paradisec.org.au:KK1-0038

Metadata
Title:Nam Hkam tsi rung na maumwi (History of the Namhkam hospital)
Access Rights:Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Bibliographic Citation:Keita Kurabe (collector), Keita Kurabe (depositor), D. Lum Naw (speaker), 2016. Nam Hkam tsi rung na maumwi (History of the Namhkam hospital). MPEG/X-WAV/XML. KK1-0038 at catalog.paradisec.org.au. https://dx.doi.org/10.4225/72/59888f53cecd2
Contributor (compiler):Keita Kurabe
Contributor (depositor):Keita Kurabe
Contributor (speaker):D. Lum Naw
Coverage (Box):northlimit=27.331; southlimit=23.137; westlimit=95.335; eastlimit=98.498
Coverage (ISO3166):MM
Date (W3CDTF):2016-12-12
Date Created (W3CDTF):2016-12-12
Description:Transcription (La Ring) Ya ngai tsun na gaw Nam Hkam tsi rung na maumwi. Nam Hkam tsi rung kaw American i, ya ndai ya anhte shaga taw nga ai kaw English ni hpaw ai ngu tsun ai tim American le i, American hpaw ai. Rai yang she American ni gaw sa nna anhte Jinghpaw ni hpe laika sharin ya ai jawng galaw ya ai. E dai hku rai nna laika chye wa ai. Shaloi she ndai num sha ni grau sharawng ai hku rai sam ai, la ni nnga "Kan Baung Dar" nnga. Dai Nam Hkam tsi rung nnan.. sa hpaw ai shaloi dai num sha ni dai shaloi gaw shanhte nan sharin ai re majaw gaw tsang manga kaw na gaw English tsang mali, tsang langai jawng kaji kaw na dai hku English hte toi nna Jinghpaw laika dai hku sharin ai re majaw tsang kru, tsang sanit nga jang English lu shaga sai da. Dai majaw e sarama ni num ni, jinghpaw num sha ni dai Nam Hkam kaw um ndai ma shangai sarama ni i ndai tsi htu ai "Tu Na Pyu Nurse Ma" ni tin dan (sharin hpawng) dai hku sara ma ni galaw rai yang she htaw.. bum ga na dai num langai gaw num sha langai gaw grai.. tsawm, tsawm mung grai tsawm ai re da. Dai she sarama galaw ai pyi masum ning rai sai da, masum ni rai yang she "Myay" byin wa ai da. Myay byin wa.. rai yang she dai tsi ruung kaw na American sarawun gaw tsi htu ya tsi jaw sha tim lani hte lani gaw grau she grau sawng, grai tsawm ai shan mung ahprawa she re wa chyang she chyang chyang ndai zawn zawn rai na chyang mat wa nna she lagaw mung ndai hku lasa ni, ndai hkrihkraw ni le i ja mat wa rai jang she e shata manga rai yang e kanu gaw sa yu da. Yi... sa she sa hkrap tim sara ni tsi tsi nga rai jang gaw bai wa nna she, bai wa nna bai sa yang grau she sawng wa. Wo ra kaw tsi rung kaw Nam Hkam tsi rung kaw gaw shata kru ting htu, tsi sha htu dai hku di tim mung nmai. Chya mung chya dai hku di tim nmai. Kahtet chyu kahtet kahtet chyu kahtet makret chyu makret dai hku... shani shana hkrap nna machyi chyu machyi dan rai nten ni mung yawng hkraw hkraw gang gang ladi ni mung yawng hkraw, ndai ni mung chyang mat wa. Rai jang she shi kanu gaw shata kru nga yang sa yu yang gaw "Yi masha tai na zawn nrai mat wa" rai jang gaw hkrap ai hte rai nna shanhte mare de sa kawan da nna bai wa rai na, shanhte mare kaw nta ningnan gap ai le. Anhte Jinghpaw ni gaw nta gap yang ga saw ai le. Dai kaw sa.. rai nna shat ni sa du karum rai yang masha grai law ai kaw tsun ai hku rai nga. "Ayi... manang ni e nye kasha... sarama jan wa dai zawn re machyi ai ya shata kru, ya dai dinggai jan gaw kasha machyi ai gaw shata kade kade re gaw nchye na hku rai nga anhte asak kaba ai ni gaw. Rai sarawun kaw tsun ai da "Shata kru rai sai, anhte tsi mung grai shakut nna tsi gaw tsi ai law Atung e" ngu kanu hpe tsun ai da. Rai jang she shi mung kasha gaw si na kun, mai na na kun mung nchye ai raitim mung grai.. myit yu htum nna, grai.. hkrap kau da nna bai wa mat sai da. Wa mat nna dai ashe nta nnan galaw ai kaw shat sa shadu nna sa tsun manang ni hpe "Yi.. manang ni e nye kasha sarama wa dan re machyi ai. Nye kasha hpe e lu tsi la ai lama na tsi nna shamai ai rai yang gaw ala kasha rai rai hpa.. la ni lu tsi ai rai yang ngai jang jaw sha kau na, tsi la shangun kau na". Grai tsawm ai da num kasha dai hkum hkrang gawng shingyan ashan hpraw ai mahkra grai tsawm ai da. Dan rai na she dai gaw rau kahtawng mare na she shabrang brang tung dai wa gaw shi na kawa dim kawa di ni na kasha ni, kamoi ni kana ni na kasha ni kahkri ni hpe gaw tsi tsi re ai hku gaw rai nga. Raitim mung mare masha ni gaw a-ye nla ai le, nkam ai le kadai e ngalaw. Rai yang she um dai hku ngu tsun rai jang "Yi.. dai hku dai hku re da lo" ngu nna dai tsi chye ai wa a kanu gaw kanyi ba ma rai na shanhte malut maya nna tsawm tsun yang she "Nang chyawm me sa tsi chyam yu u le" ngu tsun ai da. Rai jang she e "Hpabaw re da aw" nga yang "E dai Nam Hkam na tsi rung sarama hpyi kawa nna dai myay byin ai wa dai wa lu tsi ya ai wa hpe jaw sha kau na da law, tsi la shangun kau na da" ngu jang shi gaw ra wa sam ai gaw :Kaja wa i, kaja wa tsun ai da i" ngu jang she "Kaja wa le kanu hkrap nna she tsun yang me, myit htum nna tsun ai shata kru.. rai sai da Nam Hkam tsi rung kaw, chya gaw chya, htu gaw htu sha gaw sha di tim nmai ai dan rai na e mai na shamai la ai tsi shamai ai nga yang la rai yang jaw sha na, anum rai jang mung kanam shatai u ga i dai hku jaw sha na" nga tsun ai ngu jang she "Rai sai" ngu na she "E kaja wa teng yang gaw sa woi la nna tsi yu ga" ngu na "Anyi, Nyi Ba e ya sarama Nam Hkam kaw machyi nga ai wa nga tsi yu ga le sa sa woi la nna tsi yu ga le i" ngu nna ngu jang gaw shi gaw nkam nkam gaw nga "Mai na i" ngu "E le tsi yu ga ngu ai le" ngu da. Rai jang gaw sa woi la ra sai le shi mung hkan nang, moi gaw mawdaw ya na zawn rai mawdaw tsawm ai nnga le. E Jeep mawdaw nga htaw maidang de htaw.. htoi lar (Trailer) nga ai le i dai ma GMC ngu kaba ba law rai htaw ai ndai zawn re sha nga ai gaw. Rai jang dai Jeep shap la nna sa sai da. Dai kanu le i sarama a kanu Jeep shap nna sa. Sa nna htawra kaw rai jang gaw dai tsi tsi na sara wa she pawn nna she dai mawdaw kaw bang yang mung mawdaw gaw hpri, dung punghkum rai jang gaw hpun pyen bai rai jang gaw nmai shi jang pawn sai. Pawn nna she ndai baw shi wo tsi rung kaw hkum ai bunghkum nyep ai panyep dai tsi tsi na wa a lahpyen kaw bang nna shi hpe dai mawdaw lam npyaw ai aruk jang shi hting (hkang zing) ya kau na dai hku woi wa. Nta du yang nchya ai sha ndai ndum kaw na htungkraw mi hpe lani mi masum lang lu rai jang lahkawng ya lu jang e shi na lagaw magaw ai hpe [Hpa nra u ga Sara kadaw kadaw] jang she ndai magaw ai hpe she yat yat sha ning ngu sa jum ya yang shi nau nmachyi ai le i, wo ra kaw rai yang machyi ai. Jahpawt tsi jaw nna kalang mi bai, shani kalang tsi jaw ngut jang kalang bai dai hku yat yat sha galaw ya da. Shana de rai jang tsi rai nlu, shat rai nsha yang kalang bai di, tsi lu ngut jang shat re nsha yang kalang dai hku bai di rai, di ai lahkawng ya rai jang preng lu rai sai da. Tsi.. tsi lu ai lahkawng ya rai jang dai hku preng re shana ma nkatsut mat ai da. Lu ai hte i shi tsi re majaw rai nga lu ai hte dai katsut ai shawng zim mat wa ai da. Rai jang she dai tsi lu ai masum ya nga jang gaw ning hku di nna she lagaw hpe shamawt u ngu jang kachyi lu shamawt sai da. Rai jang she mali ya nga jang gaw shi hpe she "Ning... ngu sit du ngu" n ka-aw shangun ai "Sit du ngu" ngu yang ning hku "Wo ra maga bai sit" dai hku loi loi lu sit wa ai da. Rai yang gaw manga ya nga jang gaw shi sharawt ai da. Sharawt nna tsap.. yang she gari wa, gari wa jang bai galeng dat ya, shani ka-ang bai kalang mi shatsap rai jang gaw gari gari wa jang gaw bai galeng dat. Shana de rai jang gaw nau ngari sai da, hpawtni rai jang gaw hpawt de ya tsi gaw lani mi masum lang lang rai nga gaw. Rai jang shi tsi rai jang gaw grai lawan mai wa le. Rai jang gaw manga ya ngu ai shani gaw rawt shatsap nna she dai hku tsap nna she madun dan na le [rawt tsap madun dan ai nsen...] "Nang hku ngu na she, nang hku ngu shatsap shangun na, ndai de ndai de n-gun dat na kabye u kabye u ngu kachyi mi bye ngut jang nang maga bai kabye ngu nang de n-gun dat shangun" dai hku di nna shaman ya ai da. Shaman ya manga ya nga jang dai hku lu shaman sai da. Kru ya mung dai hku sha shaman ya, lahkawng ya shaman ya. E jahpawt sha dai hku shaman ya jang shana na kalang mi na gaw shat rai nsha yang e tsi ma re njaw lu shi yang "Lahkam hkam yu u" ngu yang she "Ning hku ngu ning hku gaw re nlu ka-aw ai le i". Ndai hku ngu dai hku ngu lu galaw sai da. Kru ya nga jang gaw ndai hku lu galaw sai da. Dai kaw na gaw toi sai da yup rawt ngoi na toi, hkawm, shani ka-ang nta gaw kaga ga rai jang gaw sa nna sa toi hkawm shana de toi hkawm rai yang she nhtoi hkun manga ya nga jang shi hkrai lu hkawm sai da. Rai na she shata masum mai ai hpang ting shata masum shat sha tsi lu dai hku di galaw nna shi "Tsi rung de tsi sarama bai sa galaw na" nga na "Sa mayu ai" ngu tsun ai da. Shaloi shi myit hten na hkrit ai le i shi jaw sha na nga wa rai jang she "E.. ya nang grai naw nmai shi ai bai jahpun la na naw hkring u tsi naw lu na re" ngu na she salang ni hte rai na she shi hpe hpyi, hpu bang di nna she gaw nhkungran shi ai dai hku di nna Nam Hkam tsi rung de bai sa. Bai sa jang sarawun gaw mau ai da. "Inn.. nanhte Jinghpaw ni gaw hpa sha ai i, hpa tsi ai i" ngu na shi na ga hku English ga hku ndai hku grai pyaw hkra hkra hkap san ai da. "Ya nanhte ndai lu ai tsi gaw nanhte tawn da ai i, naw nga ai i" ngu "Ya ndai lu na matu la ai gaw nnga ai lu chyalu ndai majoi joi nmai kabai ai i. E lu ngut jang hku wan kaw dai n-gu katsap sha ai kaw jahkraw tawn jahkraw tawn di ndai machyi ai wa mai jang she laisa laiwa re n-ang ai kaw hpun pawt zawn re kaw i dai hku sa ru da ai baw re" da. Dai majaw "Sara, sarawun ndai sarama shadu lu ai shadu lu ngut ai i jahkraw tawn ai nga ai" ngu "Ngai hpang de la sa u yaw" ngu na hku rai re nga. Rai jang she la sa rai jang dai sarawun dai gaw shi shanhte gaw hpaji chye ai re nga jang she ngai hpe ndai nanhte la ai tsi dai hpe e ngai hpe ndai hku kahtam nna sa dut ya rit yaw, mai ai i" ngu jang "Mai ai le" ngu jang kahtam kahtam di nna lahpaw lagoi hpaw hpe mung lam jahkraw nna hkraw ai dai hpe she hkraw ai hpe ndai jahpawt la nna she ndai daram law ai hpe she makai nna ndai daram makai na ndai daram ram re, moi gaw jum joi mi pyek mi sha re prat re da. Dai she ndai daram kaba ai ndai daram galu ai hpe hti lahkawng hkawng hkap jaw ai da. Shi gaw kade jaw na re nchye, "Kade i" ngu yang "Nchye le sara jaw ai hte" ngu tsun jang hti lahkawng jaw ai da. Hti lahkawng jaw yang gaw shi gaw "Ya bai sa la sa yaw" ngu nlaw ai majaw le i "Bai la sa yaw" ngu na tsun jang gaw hpang na lang gaw makai manga la sa ai da. Shawng na lang gaw makai mi sha la sa, sa madun u nga majaw madun nna bai la wa na hku le dai she shi la kau hti lahkawng jaw na la kau. "Bai la sa yaw" ngu jang hpang na lang gaw manga. Rai yang she "Bai la sa rit yaw" ngu bai tsun jang hpang na lang gaw htuk shi la sa ya ai. Dai hte hpe she shi gaw ndai Jinghpaw ni tsa shadu ai zawn kabaw nna ntsin dai la ai le i. Kabaw nna dai ntsin la rai na she hpang e byin ai Myay byin ai ni hpe gaw dai htu.. htu nna she dai shamai nna she sarawun wa mung grau mying gumhkawng mat, dai ndai sarama hpe tsi ai re nga yang she dai shanhte makau grupyin moi shanhte mare ni nkam ai ni mung yawng dai zawn re byin jang shi hpe shaga rai na tsi tsi rai na, dai wa mung tsi tsi sha gumhpraw grai lu sarawun wa mung dai tsi tsi nna e mying gumhkawng. Dai hku rai na shan lahkawng gaw da mying gumhkawng wo ra Myay tsi ai sarama hpe tsi ai wa gaw dai hku tsi sha nna, hpang e gaw Nam Hkam tsi rung mung nsa ra sai htaw.. grai tsan tsan kaw na ni tsi sa hpyi tsi, sa wa na sa tsi, tsi sa hpyi la nna shanhte shadu lu dai hku rai na tsi tsi sha mat na shi gaw tsi sara byin mat nna e shi madu jan gaw English tsi sara shi gaw dai hpun tsi sara tai rai na grai lusu grai nga pyaw mat ai.. nga. E Nam Hkam tsi rung na maumwi dai hte re. . Language as given: Jinghpaw
Format:Digitised: no Media: Audio
Identifier:KK1-0038
Identifier (URI):http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0038
Language:Kachin
Language (ISO639):kac
Rights:Open (subject to agreeing to PDSC access conditions)
Subject:Kachin language
Subject (ISO639):kac
Subject (OLAC):language_documentation
text_and_corpus_linguistics
Table Of Contents (URI):http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0038/KK1-0038-A.mp3
http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0038/KK1-0038-A.wav
http://catalog.paradisec.org.au/repository/KK1/0038/KK1-0038-A.eaf
Type (DCMI):Sound
Type (OLAC):primary_text

OLAC Info

Archive:  Pacific And Regional Archive for Digital Sources in Endangered Cultures (PARADISEC)
Description:  http://www.language-archives.org/archive/paradisec.org.au
GetRecord:  OAI-PMH request for OLAC format
GetRecord:  Pre-generated XML file

OAI Info

OaiIdentifier:  oai:paradisec.org.au:KK1-0038
DateStamp:  2021-06-06
GetRecord:  OAI-PMH request for simple DC format

Search Info

Citation: Keita Kurabe (compiler); Keita Kurabe (depositor); D. Lum Naw (speaker). 2016. Pacific And Regional Archive for Digital Sources in Endangered Cultures (PARADISEC).
Terms: area_Asia country_MM dcmi_Sound iso639_kac olac_language_documentation olac_primary_text olac_text_and_corpus_linguistics

Inferred Metadata

Country: Myanmar
Area: Asia


http://www.language-archives.org/item.php/oai:paradisec.org.au:KK1-0038
Up-to-date as of: Fri Sep 29 1:54:23 EDT 2023